Và series tới đây sẽ phân tích ý nghĩa sự tồn tại của các khái niệm này - để hiểu tại sao MMA lại trở thành môn thể thao thu hút tới như vậy.
MMA là khái niệm của một sàn đấu tổng hợp, nơi các môn võ được thể hiện hầu hết các kĩ thuật của mình. Đây được xem như đặc trưng nhất về môn thể thao này nếu đặt bên cạnh những môn võ hay thể thao đối kháng truyền thống trước đó. Tuy nhiên, chính sự tổng hợp này phát sinh một vấn đề: trận đấu sẽ diễn ra ở nhiều tình huống - và mỗi tình huống sẽ yêu cầu một "mảng" kĩ năng khác nhau.
“Striking”, “Grappling”, “Takedown” là gì?
Đấm, đá, vật, khóa, ... MMA đã phân chia các kĩ năng của mình ra 3 nhóm chính mà sau này được sử dụng phổ biến là "striking", "grappling" và "takedown". Và điều đầu tiên chính là cắt nghĩa các khái niệm trên trong những tình huống thực tế.
Như đã đề cập, trong MMA, trận đấu có thể diễn ra ở cả 2 tình huống/tư thế đứng (stand-up) hoặc nằm (grounded) - đây cũng là đặc thù tạo nên sự đa dạng và phức tạp của MMA. Và việc xác định các tư thế này cũng được quy định trong Bộ luật MMA thống nhất (Unified MMA Rules) mà sẽ được phân tích chi tiết ở các bài viết sau.
Tại sao phải có sự phân chia này?
Như ta có thể thấy, "striking", "grappling" là sự tổng hợp định nghĩa của các môn võ sở hữu các tình huống tương tự, còn "takedown" - dù cùng xuất hiện qua các tư thế áp sát và tồn tại chung trong các môn võ vật nhưng lại được phân chia thành 2 khái niệm riêng.
Vậy tại sao lại tồn tại những yếu tố này?
Thứ nhất, do cùng tính chất - trong MMA, một võ sĩ có thể sở hữu nền tảng ở nhiều môn võ khác nhau. Thậm chí, họ có thể mang lối đánh của môn võ này nhưng vẫn có các kĩ năng sở trường nổi bật của môn võ khác. Chính vì thế, việc đánh giá theo “mảng” kĩ năng tổng quát sẽ không tạo ra sự xung đột về mặt chi tiết - và từ đó, nếu muốn đánh giá một võ sĩ, người xem cần tìm hiểu sâu hơn về lối đánh của họ xuất phát từ những nền tảng, điều tôi sẽ đề cập trong các bài sau của series.
VD: Một võ sĩ như Edson Barboza có kĩ năng của Taewondo với những cú đá xoay, lại vừa có khả năng tung các đòn phá trụ hay lên gối như Muay Thái – thì việc gọi anh ta là một võ sĩ Muay hay một võ sĩ Taekwondo sẽ rất phiến diện. Đơn thuần, họ gọi anh ta là một striker, hoặc một kicker giỏi.
Tương tự, Anderson Silva là một cao thủ Muay Thái, Taekwondo với những đòn đá và lên gối đặc trưng, nhưng huyền thoại người Brazil cũng sở hữu kĩ năng Boxing đặc trung thuộc hàng top của UFC. Vậy nên gọi anh ấy là một Boxer, Kickboxer hay đơn thuần là một "striker".
Edson Barboza sở hữu cả 2 thứ vũ khí nổi bật nhất của Taekwondo và Muay Thái: những đá vòng cầu sau (spinning back kick) và phang trụ (lowkick). Vậy, anh ta là một võ sĩ Taekwondo, một võ sĩ Muay Thái hay là một "striker" ???
VD: Với grappling, George St Pierre vốn nổi tiếng là một grappler giỏi, nhưng việc xác định tay đấm người Canada là một Wrestler hay một võ sĩ BJJ lại không hề chính xác. Bởi sự hiệu quả của anh đến từ việc kết hợp các kĩ năng sở trường của 2 môn võ trên.
Kĩ thuật của GSP là sự kết hợp hoàn hảo giữa Wrestling và BJJ - khó có thể nói tay đấm người Canada là một võ sĩ cụ thể từ môn võ nào.
Thứ hai, sự phân biệt “grappling” và “takedown”.
Cùng là các kĩ năng khi áp sát và khống chế, nhưng tại sao trong hệ thống đánh giá, “grappling" và "takedown" lại được chia thành 2 nhóm kĩ năng được đánh giá khác nhau?
Điều này có thể lí giải dựa trên sự tương đồng kĩ thuật về các môn võ thuộc nhóm đánh đứng (stand-up striking) và nhóm vật (grappling) - bởi trong một số môn võ đánh đứng, vẫn có các kĩ thuật đưa đối thủ xuống sàn như Tán Thủ (ôm bốc, quăng ném, ...), Muay Thái, Karate (quét ngã ...). Tuy nhiên, nếu trong các môn võ đánh đứng, đánh ngã đối thủ xuống sàn sẽ là thời điểm dừng trận đấu; thì với các môn võ vật - việc quật ngã chỉ là sự bắt đầu của một cuộc giao tranh mới trên mặt thảm - đây chính là tính chất kết nối quan trọng của "takedown" giữa các môn võ đánh đứng và đánh nằm.
"Takedown" tồn tại trong cả các môn võ đánh đứng và đánh nằm - đồng thời là sự chuyển giao tình huống trong một trận đấu MMA.
Bên cạnh đó, với sự đặc thù hiệu quả của các đòn vật: vừa cần kĩ năng khống chế tốt (điều kiện bắt đầu), vừa tạo được sát thương (mục đích cuối cùng) khi kéo đối thủ xuống sàn ... các kĩ thuật takedown đã được công nhận là một kĩ năng ăn điểm hiệu quả trong MMA. Ngoài ra, theo một bài viết trước đó, grappling là nền tảng để phát triển các lối đánh khác nhau, thì takedown lại chỉ là một kĩ thuật tấn công đơn thuần nhưng có sự đa dạng.
Với những đặc thù trên, khi vừa có tính khống chế của grappling, vừa có khả năng tấn công và tiêu hao sức lực như các đòn đánh striking, lại đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi tình huống của một trận đấu - "takedown" đã được tách ra thành một mảng kĩ năng được đánh giá riêng trong MMA.
KẾT
Bài viết đầu tiên trong series đã cắt nghĩa một cách đơn giản các khái niệm trong MMA cũng như lí do vì sao chúng được tổng hợp và chia tách ra như vậy. Tuy nhiên, với chỉ một bài viết ngắn thì không thể mô tả hết được các tình huống trong MMA. Vì vậy, để làm rõ hơn các vấn đề này, mời quý vị tiếp đến với phần 2 để lí giải được những pha áp sát - đặc trưng thứ 2 của MMA mang tên: “Clinch” và “Ground” – Hai tư thế kết nối quan trọng trong MMA.
Các hạng cân ảnh hưởng lên kết quả thi đấu võ thuật đối kháng đến mức nào mà khiến cho những nhà tổ chức luôn phải kiểm soát gắt gao và đặt ra hàng tá hình phạt cho việc lố cân thi đấu?
Trong lịch sử chưa đầy 30 năm của đấu trường MMA, hết hơn 1/3 là sự thống trị của Brazillian Jiu-jitsu. Nhưng vì sao bộ môn nhu thuật Brazil không còn giữ được vị thế đó?
MMA bao hàm đủ loại chiêu thức từ nhiều môn võ khác nhau. Trong số đó, Đánh đứng - Striking là phần quan trọng bậc nhất trong kho vũ khí của các võ sĩ.
Bóng chuyền Thể Công tiếp tục cho thấy mình là lò đào tạo trẻ chất lượng thế nào khi lên ngôi vô địch giải U23 Quốc Gia.
Dù thiếu vắng nhiều trụ cột, Barcelona được dự đoán sẽ giành chiến thắng trước đội chủ nhà Monaco ở trận đấu đầu tiên vòng bảng Champions League.
Tưởng chừng đã nắm được thắng lợi dễ dàng nhưng phải mất đến 5 set VTV Bình Điền Long An mới có thể giành chiến thắng trước Thái Nguyên.
Những thay đổi bất ngờ càng khiến hành trình nhắm tới suất tranh đai vô địch của Movsar Evloev ở UFC 307 càng thêm chông gai.
Arsenal với lực lượng đang sứt mẻ sẽ phải chạm trán nhà vô địch Europa League ngay trong trận đấu đầu tiên tại UEFA Champions League 2024/25.
Từng là tiền bối - hậu bối trên đội tuyển Anh, liệu những lời đồn đại về việc Daniel Dubois từng đánh bại Anthony Joshua là có thật?
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Alaves vs Sevilla thuộc vòng 6 La Liga 2024/25 vào lúc 2h00 ngày 21/9.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Cagliari vs Empoli thuộc vòng 5 Serie A 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Verona vs Torino thuộc vòng 5 Serie A 2024/25.
Cập nhật link trực tiếp trận đấu Chung Kết nội dung nam giải bóng chuyền U23 Quốc gia 2024, trận đấu giữa Thể Công và Ninh Bình.
BTC giải bóng chuyền U23 Quốc Gia quyết định đổi lịch 2 trận đấu Chung Kết nam/nữ diễn ra muộn hơn so với dự kiến.
Siêu sao Los Angeles Lakers là LeBron James đã bất ngờ bị réo tên khi giới NBA nói lời chia tay với một nhân vật gạo cội và vô cùng đặc biệt.
Nguyễn Thùy Linh đã không thể vượt qua tay vợt người Nhật Aya Ohori hạng 9 thế giới ở vòng 2 đơn nữ của Victor China Open 2024.
Theo bảng xếp hạng FIFA mới nhất, tuyển Việt Nam tụt hạng, bị Thái Lan nới rộng khoảng cách cũng như Indonesia "phả hơi nóng" đằng sau với thăng tiến chóng mặt.
Bảng xếp hạng MLS mùa giải 2024 mới nhất. Xem BXH giải bóng đá nhà nghề Mỹ được cập nhật hôm nay chính xác.
Cập nhật link trực tiếp trận đấu Chung Kết nội dung nữ giải bóng chuyền U23 Quốc gia 2024, trận đấu giữa VTV Bình Điền Long An và Thái Nguyên.
Lịch thi đấu sự kiện boxing hấp dẫn nhất quý 3 năm nay, với tâm điểm là màn so găng Anthony Joshua vs Daniel Dubois cùng các trận undercard sẽ được cập nhật liên tục.
Vương Thiên Nhất từng nói: "Mỗi ván cờ với tôi luôn là một trận chiến, không bao giờ là dễ dàng để bạn có thể giành thắng lợi". Nhưng xem ra trong "ván cờ cuộc đời", anh đã có một "nước cờ" không thể cứu vãn.
Những ngày gần đây, cái tên Tiến Linh khiến NHM dậy sóng từ phong độ ấn tượng trên sân cỏ cho đến chương trình truyền hình thực tế “2 ngày, 1 đêm”.
Bản hợp đồng mới nhất của Los Angeles Lakers là một trung phong 24 tuổi có chiều cao ấn tượng và sải tay rất dài. Tuy nhiên bigman này từng có vấn đề về sức khoẻ.
Trận tranh đai hạng nặng IBF danh giá Anthony Joshua vs Daniel Dubois là tâm điểm boxing thế giới tháng này nên việc phân chia tiền bạc cho hai tay đấm cũng thu hút sự chú ý đặc biệt.
Sean O'Malley thất bại, nhưng phản ứng bất ngờ của người giờ đây đã là nhà cựu vô địch mới là thứ khiến khán giả nể phục.
Lịch thi đấu, trực tiếp cầu lông VICTOR China Open năm 2024 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp giải cầu lông VICTOR Trung Quốc mở rộng năm 2024 mới nhất.
Cập nhật kết quả, video Club Brugge và Borussia Dortmund, trận đấu thuộc khuôn khổ vòng bảng Champions League mùa giải 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Feyenoord vs Leverkusen ở lượt trận đầu tiên Champions League 2024/25.
Cập nhật kết quả, video Paris Saint-Germain và Girona, vòng bảng Champions League 2024/25 ngày 19/9: Chiến thắng đầy nhọc nhằn.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Monaco vs Barcelona ở lượt trận đầu tiên Champions League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Atalanta vs Arsenal ở lượt trận đầu tiên Champions League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Atletico Madrid vs RB Leipzig ở lượt trận đầu tiên Champions League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Crvena Zvezda vs Benfica ở lượt trận đầu tiên Champions League 2024/25.
Cập nhật kết quả, video Manchester City và Inter Milan, trận đấu thuộc khuôn khổ vòng bảng Champions League mùa giải 2024/25.
Anthony Joshua phớt lờ viễn cảnh đấu "tập 3" với Oleksandr Usyk để dồn hết vốn liếng cho màn so găng đình đám với Daniel Dubois cuối tuần này vì kỷ lục đặc biệt.
Sau thất bại 2-3 ở trận Chung Kết năm ngoái, Thái Nguyên đã đòi lại món nợ trước BTL Thông Tin để lần thứ hai liên tiếp giành tấm vé vào trận Chung Kết U23 Quốc gia.
Cập nhật lịch thi đấu giải bóng chuyền U23 Quốc gia 2024 diễn ra từ ngày 8/9 tới 21/9 tại Bắc Kạn với 7 đội bóng nam và 10 đội bóng nữ tranh tài.
Sự trở lại của Rafaelson giúp Nam Định tìm lại chiến thắng trong chuyến làm khách đến Lee Man ở trận mở màn Cúp C2 châu Á 2024/25.
Cập nhật đội hình Man City vs Inter: Nhà đương kim vô địch ra quân với đội hình mạnh nhất; Đại diện nước Ý thiếu vắng trụ cột quan trọng.
Cập nhật kết quả giải bóng chuyền U23 Quốc gia 2024 diễn ra từ ngày 8/9 tới 21/9 tại Bắc Kạn với 7 đội bóng nam và 10 đội bóng nữ tranh tài.
Phát triển từ thể thao nghiệp dư sang mô hình chuyên nghiệp và xã hội hóa thật sự là việc nói dễ hơn làm, cho dù đã có vài mô hình thành công.
Lịch thi đấu cúp C1 - Champions League 2024/2025 đã được UEFA công bố. Dưới đây là lịch thi đấu của toàn bộ các trận giai đoạn giải đấu.
14.19 LOL sẽ là phiên bản cập nhật đánh dấu kỳ xếp hạng thứ 3 của mùa 14, với nhiều chỉnh sửa lớn dành cho các Tướng, trang bị và cả bảng ngọc.