Trong nghĩa trang thành phố Karlsruhe ở nước Đức có một ngôi mộ bình dị với một tấm bia ghi vỏn vẹn cái tên Ernst Wilimowski cùng năm sinh và năm mất.
Không nhiều người biết rằng, người đàn ông nằm dưới ngôi mộ này lại là một nhân vật đặc biệt mà câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp của ông sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối quan hệ đặc biệt giữa hai nền bóng đá Đức và Ba Lan hơn bất kỳ cuốn sách lịch sử bóng đá nào.
Người con của hai dân tộc
Ernst Wilimowski sở hữu một thân phận vô cùng đặc biệt. Ông có cha mẹ là người Đức, sinh ra trên đất Đức, nhưng lại mang quốc tịch Ba Lan. Câu chuyện oái ăm có lẽ đã không xảy ra nếu Wilimowski sinh ra trong thời kỳ chiến tranh loạn lạc.
Ernst Wilimowski có tên khai sinh là Ernst Otto Prandella. Cha ông là một sĩ quan quân đội người Đức qua đời ở mặt trận phía Tây trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Biến cố này đã làm thay đổi cuộc đời của Wilimowski, mẹ của ông phải gửi ông theo học tại một trường mẫu giáo và tiểu học tại Đức, đồng thời gia nhập lò đào tạo trẻ của 1. FC Kattowitz.
Sau này, mẹ Ernst Wilimowski tái giá với một người đàn ông Ba Lan. Đến năm 13 tuổi thì cậu bé Ernst Otto Prandella chính thức lấy họ Wilimowski của cha dượng và trở thành một công dân Ba Lan. Mặc dù vậy, Wilimowski chưa bao giờ quên nguồn cuội của mình. Bằng chứng là ông vẫn nói tiếng Đức mỗi khi ở nhà và chỉ dùng phương ngữ của vùng Silesian khi đi giao tiếp ở bên ngoài.
Sau khi Ernst Wilimowski qua đời, thi hài của ông được chôn cất tại Karlsruhe, thành phố lớn thứ hai tại bang Baden-Wuerttemberg, Tây Nam nước Đức. Đây là nơi mà Wilimowski dưỡng già trong những ngày cuối cùng của cuộc đời. Điều đáng nói ở đây là bia mộ của Ernst Wilimowski khắc tên ... Ernst Wilimowski, một cái tên Ba Lan.
Thực tế thì Ernst Wilimowski có đến hai tên gọi. Người Ba Lan gọi ông là Wilimowski, trong khi các sổ sách tư liệu tại Đức đều lưu tên ông là Ernst Willimowski, tức là thêm một chữ "l". Chi tiết này đã cho thấy thân phận đặc biệt của Ernst Wilimowski cũng như sự tôn trọng của người dân hai nước dành cho ông, dù từng có một thời người dân Ba Lan coi ông là một kẻ phản bội Tổ quốc.
Bốn năm trước, trong một lần thuyết giảng về Ernst Willimowski tại thành phố Besancon (Pháp), nhà sử học nguời Đức Diethelm Blecking có nhận xét về cuộc đời của Willimowski bằng một câu như sau: "Cuộc sống du mục của Willimowski nghe có vẻ giống như một câu chuyện từ thế kỷ 19, thời điểm mà con người ta gắn bó với khu vực sinh sống của mình hơn là quốc gia dân tộc".
Trong trường hợp cụ thể của Ernst Wilimowski là thành phố Katowice, thủ phủ của vùng Upper Silesia, phía Tây Nam Ba Lan. Nhưng khi Wilimowski chào đời vào ngày 23/06/1916, vùng đất này vẫn thuộc nước Đức. Sáu năm sau, Upper Silesia mới trở thành một phần của Ba Lan. Và kể từ đó, Wilimowski cũng chuyển sang cống hiến chọ bóng đá Ba Lan với câu lạc bộ khởi nghiệp là Ruch Chorzow, một trong những đội bóng giàu truyền thống nhất tại Ba Lan.
Dị nhân 6 ngón khuynh đảo làng bóng đá thế giới
Ngay từ khi ra đời, Ernst Willimowski đã gây chú ý với bàn chân phải có đến 6 ngón. Khiếm khuyết từng khiến Willimowski nhận phải vô số lời trêu chọc của bạn bè khi còn cắp sách đến trường. Nhưng cũng có người cho rằng chính dị tật này đã giúp ông chơi bóng khéo léo, tốc độ và sức mạnh hơn những cầu thủ đồng trang lứa.
Thực hư ra sao không ai rõ. Chỉ biết rằng ngay từ năm 18 tuổi, Ernst Willimowski đã được nhật báo thể thao nổi tiếng bậc nhất Ba Lan, Przeglad Sportowy bình chọn cho danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất của đất nước này. Cùng năm đó, Willimowski ghi bàn vào luới đội tuyển Đức ngay trong lần đầu tiên đối mặt với đội bóng quê hương.
Trước năm 20 tuổi, Willimowski đã hai lần đoạt danh hiệu Chiếc giày Vàng Ba Lan. 18 ngày trước sinh nhật 22 tuổi, ông đi vào lịch sử bóng đá thế giới khi trở thành cầu thủ đầu tiên ghi 4 bàn trong một trận đấu tại World Cup.
Và dù sau này kỷ lục trên có bị phá vỡ bởi Oleg Salenko (tiền đạo Đội tuyển Nga ghi 5 bàn vào lưới Cameroon vào năm 1994) thì Ernst Willimowski vẫn đi vào lịch sử World Cup với thành tích cầu thủ ghi nhiều bàn nhất trong một trận thua của đội nhà tại World Cup. Khi Willimowski lập nên kỳ tích này, Đội tuyển Ba Lan của ông đã gục ngã trước Đội tuyển Brazil với tỷ số 5-6 tại World Cup 1938. Đây chắc chắn là một kỷ lục rất khó bị phá vỡ trong thời đại bóng đá ngày càng trở nên thực dụng như hiện nay.
Video trận đấu giữa Ba Lan và Brazil tại World Cup 1938
Tài năng xuất chúng của Ernst Willimowski giúp ông trở thành mục tiêu săn đuổi của nhiều đội bóng. Cho đến tận bây giờ, người dân vùng Upper Silesia vẫn kể cho nhau nghe về câu chuyện Willimowski bị lừa ký cùng lúc 3 hợp đồng chuyên nghiệp trong lúc say rượu tại một quán bar. Dĩ nhiên, chuyện này chưa được kiểm chứng, nhưng đây hoàn toàn có thể là sự thật bởi Ernst Willimowski là một người nghiện rượu nặng.
Một câu chuyện khác kể rằng, đồng đội của Willimowski đã kéo ông ra khỏi quán và xé nát những bản hợp đồng kia. Chuyện này khiến Ernst Willimowski hết sức tức giận khi mà trở thành một cầu thủ chuyên nghiệp luôn là ước mơ cháy bỏng của Willimowski.
Nhưng chuyện đời luôn thay đổi khó lường, 15 tháng sau thất bại trước Brazil, quân đội Đức nổ phát súng đầu tiên khơi mào cho Chiến tranh thế giới thứ hai với cuộc xâm lược Ba Lan. Ernst Willimowski không còn cách nào khác là phải quay trở lại quốc tịch Đức. "Vào thời điểm đó, lòng trung thành với nước Đức là lối sống duy nhất của những người dân sống gần khu vực biên giới" - nhà sử học Blecking giải thích.
Tháng 06/1941, Wilimowski có trận đấu đầu tiên cho đội tuyển Đức. Ông ghi 2 bàn vào lưới Romania để đi vào lịch sử với tư cách cầu thủ duy nhất từng ghi bàn vào lưới đội tuyển Đức, đồng thời cũng lập công cho "Die Mannschaft".
Nhưng cái giá cho vinh dự này lại là sự thù hận của đại đa số người dân Ba Lan đối với Ernst Willimowski. Họ gọi là kẻ phản bội. Bên cạnh đó cũng có người cảm thông cho Willimowski. Họ muốn nghe anh giải thích lý do anh khoác lên mình màu áo của "kẻ thù".
Nhưng Ernst Willimowski đã không nói gì. Bởi vậy, không có gì ngạc nhiên khi chính quyền Cộng sản ở Ba Lan đưa tên ông vào danh sách đen. Mọi kỷ lục và vinh dự mà Willimowski nhận được khi còn thi đấu tại Ba Lan cũng bị xóa bỏ.
Kể từ đây, cuộc sống và sự nghiệp của Ernst Willimowski gặp rất nhiều trắc trở. Năm 38 tuổi, ông bị loại khỏi danh sách Đội Tuyển Tây Đức tham dự World Cup 1954 vì quá già, dù tiền đạo chủ lực của "Die Mannschaft" đoạt chức vô địch năm ấy là Fritz Walter cũng phải thừa nhận rằng: "Nếu được trao cơ hội, Wilimowski có thể ghi bàn nhiều hơn tôi. Ông ấy là người duy nhất trên thế giới có thể ghi được nhiều bàn thắng hơn số cơ hội được tạo ra".
Dĩ nhiên, Fritz Walter có thể nói hơi quá. Nhưng rõ ràng là không ai có thể phủ nhận tài năng của Ernst Willimowski. Một thống kê không chính thức nói rằng ông ghi được 1.175 bàn thắng trong 21 năm thi đấu. Sau này, tổ chức thống kê uy tín Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF) đã chứng minh được rằng 554 bàn thắng trong số này đến từ các trận đấu chính thức. Thành tích này giúp ông xếp thứ 10 trong danh sách những chân sút ghi nhiều bàn nhất lịch sử bóng đá thế giới.
Ngoài ra, huyền thoại bóng đá người Ba Lan còn nắm giữ hai kỷ lục khác là tiền đạo duy nhất ghi được hơn 100 bàn thắng dù thi đấu ít hơn 100 trận và cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một mùa giải ở Cúp quốc gia Đức. Đó là năm 1942 khi Ernst Willimowski ghi 14 bàn giúp 1860 Munich đăng quang ngôi vô địch.
Tại World Cup 1974, Ernst Wilimowski có đề đạt nguyện vọng được đến thăm khu tập trung của đội tuyển Ba Lan, nhưng không nhận được sự đồng ý của LĐBĐ nước này.
Sau đó, HLV trưởng Kazimierz Gorski của Đội tuyển Ba Lan, một trong những người vẫn ngưỡng mộ Wilimowskicó nói với ông rằng: "Này Wilimowski! nếu cậu nghĩ mình không làm sau điều gì thì cậu nên quay trở lại Ba Lan và giải thích rõ ràng với mọi người để lấy lại sự trong sạch cho bản thân". Đáp lại, Wilimowski trả lời bằng một giọng run run: "Tôi sợ lắm!".
Chỉ đến năm 79 tuổi, tức hai năm trước khi qua đời, những đóng góp của Ernst Wilimowski cho bóng đá Ba Lan mới được ghi nhận phần nào khi CLB đầu tiên trong sự nghiệp của ông là Ruch Chorzow mời Wilimowski đến tham dự lễ kỷ niệm 75 ngày thành lập đội bóng.
Giới làm bóng đá lâu năm hẳn không ai quên bài phát biểu của bầu Thuỵ sau cuộc đua của Xuân Thành Sài Gòn hồi V.League 2012, với kết quả về sau SHB Đà Nẵng bầu Hiển.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Liverpool vs Tottenham thuộc vòng bán kết Cúp Liên đoàn 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Valencia vs Barcelona thuộc vòng tứ kết Cúp Nhà vua 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Fiorentina vs Inter Milan trong khuôn khổ đá bù Serie A 2024/25.
Top đội hình mạnh DTCL 13.5. Cùng tìm hiểu về những đội hình mạnh nhất trong meta TFT 13.5 phiên bản ra mắt mới nhất của Đấu Trường Chân Lý.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Newcastle vs Arsenal thuộc vòng bán kết Cúp Liên đoàn 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa AC Milan vs AS Roma thuộc vòng tứ kết Coppa Italia 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leganes vs Real Madrid thuộc vòng tứ kết Cúp Nhà vua 2024/25.
Dù hào hứng với việc có Anthony Davis là đồng đội mới, Kyrie Irving cho biết anh và cả tập thể Dallas Mavericks đều khá buồn khi Luka Doncic bất ngờ bị trade
Xuân Son không thể tham dự SEA Games 33 khi nước chủ nhà Thái Lan áp dụng độ tuổi U22. Việt Nam chuẩn bị ra sao và đặt mục tiêu gì cho sân chơi này?
Tuy vắng Anthony Davis, tập thể LA Lakers vẫn giữ phong độ rất cao khi giành chiến thắng thứ 9 trong 11 trận gần nhất, sẵn sàng chờ Luka Doncic "chào sân".
Cập nhật những thông tin mới nhất về quyết định thượng đài của hai nhà vô địch tuyệt đối Canelo Alvarez và Terence Crawford.
Cập nhật link trực tiếp giải bóng chuyền VĐQG Hàn Quốc ngày 5/2, trận đấu giữa GS Caltex của Bích Thuỷ đối đầu Pepper Savings Bank.
Tết Nguyên đán năm nay đến đúng vào thời điểm World Tour sắp tạm dừng một thời gian ngắn, sau tháng đầu tiên đầy phấn khích.
Lịch thi đấu CSGO 2 IEM Katowice 2025, giải đấu đánh dấu chặng đường 12 năm phát triển của CS:GO IEM Series.
Cập nhật lịch thi đấu giải bóng chuyền VĐQG Hàn Quốc mùa giải 2024/25, những trận đấu của GS Caltex đội bóng Trần Thị Bích Thuỷ góp mặt.
Đội tuyển Brazil đã mở đầu giai đoạn cuối giải vô địch U20 Nam Mỹ bằng chiến thắng trước Uruguay dù phải chơi thiếu người suốt gần một hiệp đấu.
7 trận boxing hấp dẫn nhất năm 2025 mà người hâm mộ đang ngóng chờ có sự hiện diện của ngôi sao hàng đầu làng quyền anh như Usyk, Daniel Dubois, Tyson Fury, Anthony Joshua, Canelo Alvarez, Bivol, Beterbiev và cả... Conor McGregor.
Đội tuyển Argentina đã mở màn giai đoạn cuối của giải vô địch U20 Nam Mỹ 2025 bằng chiến thắng trước Chile trên hành trình giành vé dự giải U20 thế giới.
Mặc dù có mối quan hệ thân thiết, Cristiano Ronaldo vẫn không hề che giấu mà còn chỉ rõ một khuyết điểm tấn công của Kylian Mbappe.
Cristiano Ronaldo đã nói về rất nhiều chủ đề trong cuộc phỏng vấn với kênh La Sexta, bao gồm việc so sánh giữa MLS với Saudi Pro League.
CLB Hà Nội đến sân Thiên Trường ở trận đấu sớm vòng 13 V.League 2024/25 với sự thấp thỏm từ những vấn đề nội bộ.
Phiên bản mới của DTCL mùa 13 dự kiến ra mắt vào ngày 5/2/22025 với nhiều thay đổi đáng chú ý về meta của Teamfight Tactics.
Đó là thắc mắc của nhà cựu vô địch hai hạng cân UFC khi nghe tin Alex Pereira có mặt trong trại huấn luyện của Sean Strickland trước UFC 312.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Atletico Madrid vs Getafe thuộc vòng tứ kết Cúp Nhà vua 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Atalanta vs Bologna thuộc vòng tứ kết Coppa Italia 2024/25.
Cựu vô địch boxing hạng nặng thế giới Anthony Joshua sẽ đấu trận kế tiếp ở mùa hè này nhưng nhiều người hâm mộ "sốc" bởi đối thủ không phải Tyson Fury.
Bản cập nhật LOL 25.S1.3 sẽ mang đến hàng loạt thay đổi lớn về meta của Liên Minh Huyền Thoại với những chỉnh sửa đáng chú ý dành cho Jax, Jayce... và Linh hồn Rồng.
Ons Jabeur đặc biệt nêu tên Iga Swiatek và Coco Gauff là những đối thủ mà cô không thích chút nào, nhưng cũng nhắc đến Aryna Sabalenka là một tay vợt mà cô thấy khó chống lại.
Tượng đài bóng chuyền Đông Nam Á Onuma Sittirak vẫn cho thấy giá trị của ngôi sao hàng đầu dù đã bước sang tuổi 39.
Chỉ còn 11 tháng nữa là đến SEA Games lần thứ 33 tại Thái Lan, Cơ quan Văn hóa Sáng tạo Thái Lan phối hợp với Cơ quan Thể thao Thái Lan cùng Bộ Du lịch và Thể thao đã công bố logo và linh vật chính thức cho Đại hội.
Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) đã xác định thời điểm diễn ra VCK Asian Cup 2027. Đội tuyển Việt Nam nhắm đến lần thứ 3 liên tiếp góp mặt.
Năm 2025 được xem là năm “bình yên” với HLV Kim Sang Sik khi không có quá nhiều nhiệm vụ vươn tầm.
Ba cầu thủ CLB Hà Nội bị “treo giò” trong ngày V.League 2024/25 trở lại sau quãng nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ.
Bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2024/25 sau 23 vòng đấu đã chứng kiến đương kim vô địch Man City bị bỏ xa sau thất bại nặng nề trước Arsenal.
Cập nhật lịch LPL 2025 mùa giải đấu tiên, giải đấu Liên Minh Huyền Thoại lớn nhất của khu vực Trung Quốc. Đội tuyển nào có thể phá vỡ thế độc tôn của Bilibili Gaming?
Hôm nay 3-2 là ngày trở lại tập luyện đầu tiên sau kỳ nghỉ Tết âm lịch. Một loạt đội tuyển thể thao Việt Nam tưng bừng phấn khích nhận phong bao lì xì may mắn và tỏ rõ quyết tâm hướng đến những mục tiêu quan trọng trong năm mới 2025.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Chelsea vs West Ham thuộc vòng 24 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Cagliari vs Lazio thuộc vòng 23 Serie A 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Girona vs Las Palmas thuộc vòng 22 La Liga 2024/25.